بهبود دید : گفته شده که آنتوسیانین ها می توانند دید را بهبود ببخشند. در واقع آنتوسیانین های استخراج شده از توت ها به دلیل توانایی آنها در بهبود دید و جلوگیری از رتینوپاتی دیابتی ، در حال حاضر در چشم پزشکی بکار می روند. آنتو سیانین های توت از راه های مختلف سبب بهبود بینایی میشوند، شامل :

1 – بهبود دید شب با افزایش تولید رنگدانه های شبکیه.

2 – افزایش گردش خون در مویرگ های شبکیه.

3 – کاهش از هم پاشیدگی مولکول ها و رتینوپاتیک دیابت.

4 – بهبود یا پیشگیری از گلوکوما رتینیتیس پیگمنتوزا و آب مروارید.

خواص ضد دیابت و ضد چاقی : دیابت نوع دو مقاوم به انسولین بوده ، با کمبود انسولین در رابطه است و خصیصه ی آن سطح قند خون بالاست. چاقی با عدم تعادل بین میزان انرژی دریافتی و خروجی مرتبط است و خصیصه ی آن تجمع بیش از حد بافت چربی است.  هر دو این ها به عنوان اختلالات سوخت و ساز و سندرم های متابولیسم در نظر گرفته میشوند. میوه و سبزیجات ممکن است ریسک چاقی را کاهش داده و شیوع دیابت نوع 2 مقاوم به انسولین را کم کنند. ترکیبات غذایی می توانند سطح گلوکز خون را تعدیل کنند یا سلول های بتا را برای تولید انسولین در دیابت نوع 2 تحریک کنند. یکی از این ترکیبات غذایی آنتوسیانین ها هستند که با تشدید اختلال در عملکرد ادیپوز ، ممکن است از چاقی و سندرم ها متابولیک جلوگیری کنند. آنتوسیانین ها با ادیپونکتین که از اصلیترین ادیپوسیتوکین هاست وارد فعل و انفعالات شیمیایی میشود. در شرایط چاقی و مقاومت به انسولین ، این مولکول کاهش پیدا می کند اما آنتوسیانین ها نقش آنها را به عهده می گیرند تا مانع چاقی و دیابت شوند.

اثرات ضد التهابی : التهاب پاسخ بیولوژیکی پیچیده ی بافت عروقی به جراحات یا مواد محرک و تحریک کننده است و با شروع ، توسعه و پیشرفت سرطان ها و تومور ها رابطه دارد. در نتیجه ، روش های درمانی با دارو که باعث کاهش التهاب میشوند پتانسیل جلوگیری از شروع ، گسترش و پیشرفت تومور ها را هم دارند. تحریک التهاب به علت آنزیم های سیکلواکسیژناز (COX) است که آراشیدونیک اسید را به پروستاگلاندین تبدیل میکنند.

آنتوسیانین ها و آگلایکون ها می توانند فعالیت سنتز پروستاگلاندین انسانی را مهار کنند. در مقایسه با آسپرین ، به نظر میرسد که سیانیدین به طور معنی داری اثر ضد التهابی بیشتری دارد و می تواند فعالیت COX-1  و COX-2  را به ترتیب 52% و 74% کاهش دهد.

فعالیت ضد میکروبی : فعالیت آنتی میکروبیال آنتوسیانین ها در مطالعه ی اخیر کیسوفسکی و دیگران در سال 2011 به صورت مفصل بررسی شد. مکانیسم های متفاوتی هستند که آنتو سیانین ها از طریق آنها باعث مسموم شدن میکروارگانیسم ها میشوند. به عنوان مثال می توانند سبب آسیب های مورفولوژیکی در سلول های باکتریایی شوند و یا دیواره سلولی و غشا را نابود کرده و ماتریکس های داخل سلولی را نابود کنند. به نظر میرسد آنتوسیانین ها توسط ترکیبات اکسید شده ، آنزیم ها را مهار می کنند، احتمالا توسط واکنش با گروه های سولفیدریل یا واکنش های نامشخص دیگر با پروتئین ها باعث غیر فعال شدن آنزیم ها و از دست دادن عملکرد آنها میشوند.

عصاره زغال اخته آمریکایی و زغال اخته وحشی اروپایی اثرات مهار کنندگی روی باکتری های گرم مثبت لیستریا مونوسیتوژنز ، استافیلوکوکوس اورئوس ، باسیلوس سوبتیلیس و انتروکوکوس فکالیس و روی باکتری های گرم منفی سیتروباکتر فروندی ، اشرشیا کلی ، سودوموناس آئروژینوزا و سالمونلا تایفیموریم از خود نشان دادند. در بین باکتری های مورد آزمون سویه های سیتروباکتری فروندی و انتروکوکوس فکالیس بیشترین حساسیت را از خود نشان دادند در حالیکه اشرشیا کلی بالاترین مقاومت را نشان داد.

قره قاط های آمریکایی و اروپایی هر دو خاصیت آنتی میکروبیال مشابهی داشتند و توانستند طیف وسیعی از باکتری های پاتوژن انسانی گرم مثبت و گرم منفی را مهار کنند.

عصاره قره قاط تاثیری روی رشد گونه های مخمر نداشت.  کنسانتره انگورفرنگی سیاه رشد سویه های استافیلوکوکوس اورئوس و انتروکوکوس فکالیس را مهار کرد، اما تاثیر ملایم آن روی ای کلای و ساکارومایسز سرویزیه مشاهده شد.

در شرایط آزمایشگاهی  عصاره های توت فعالیت باکتری کشی داشتند و رشد هلیکوباکتر پیلوری ، باکتری گرم منفی عامل بیماری های متعدد گوارشی منجمله سرطان معده را مهار کردند. در غلظت 1 درصد تمام عصاره ها بالای 70 درصد مهار کنندگی از خود نشان دادند و در مورد قره قاط ، اقطی و زغال اخته ها ، عصاره ها بیش از 90 درصد مهار کنندگی از خود نشان دادند.

تحمل پذیری و ایمنی : مصرف آنتوسیانین ها عوارض جانبی برای سلامتی به دنبال ندارد. خطر سمیت آنتوسیانینی ناشی از مکمل های غذایی، حتی با وجود مصرف بالای ترکیبات فنولیک در کشور های خاص، عمدتا به دلیل جذب کم آنها، پایین است. به هر حال مصرف روبه افزایش مکمل های رژیمی غنی از ترکیبات فنولیک می تواند مشکل آفرین شود.

عصاره زغال اخته حاوی 36% ترکیبات آنتوسیانین برای ارزیابی تحمل و ایمنی آنتوسیانین ها در حیوانات مورد استفاده قرار گرفت. مقدار LD50 بالای 2000 میلی گرم / کیلوگرم و بدون علائم سمیت بود. در سگ ها یک تک دوز 3000 میلیگرم/ کیلوگرم سبب مرگ یا عوارض جانبی نشد و فقط باعث تیرگی ادرار و مدفوع گشت که نشان دهنده جذب محصول است.

همچنین رت هایی که دوز های 125 تا 500 میلیگرم / کیلوگرم و سگ هایی که دوز های 80 تا 320 میلیگرم/کیلوگرم را هر روز و برای 6ماه دریافت کردند دچار مرگ یا علائم سمیت نشدند و همچنین تاثیری بر تولید مثل رت ها نگذاشت. عصاره هیچ اثر تراتوژن یا موتاژنیک در آزمون های مختلف موتاژنسیس نشان نداد.

امنیت بالینی تایید شد.

بیشتر افرادی که 160 میلیگرم از عصاره را دوبار در روز و برای یک تا دوماه دریافت کردند ، عصاره را خوب یا خیلی خوب تحمل کردند. فقط 4 درصد از افراد از عوارض جانبی عمدتا سیستم گوارش ، مربوط به پوست و ضمائم پوستی و سیستم عصبی گلایه کردند.

در دو مطالعه روی تولید مثل رت های جوان ، طی 18 هفته مشاهده شد که سمیت عصاره های آنتوسیانین  برای 225 میلیگرم/کیلوگرم ، به میزان بسیار کمی است آنگونه که به عنوان " هیچ اثری مشاهده نشد" به حساب آمدند.

نتیجه گیری کلی: در مجموع درک شده است که منابع غذایی و ترکیباتی که به صورت طبیعی در غذاها یافت می شوند می توانند نقش کمک کننده ای به یک ارگانیسم برای سلامت ماندن داشته باشند. در مورد آنتو سیانین ها، آنها دسته ای از ترکیبات فعال طبیعی هستند که همانطور که به روشنی از اطلاعات حاصل از پژوهش های تغذیه ای و دارویی برداشت میشود حضور آنها در غذاها و نوشیدنی ها بسیار با ارزش و ستودنی است. 

این مطلب در ادامه ی " آنتوسیانین ها - متابولیسم و خواص" و " آنتوسیانین ها - ذرت های رنگی" میباشد.

منابع :

Elisa Pojer, Fulvio Mattivi, Dan Johnson, and Creina S. Stockley , The Case for Anthocyanin Consumption to Promote Human Health: A Review , Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety , Vol.12,2013