نگهداری مواد غذایی فرایندی است که بدون بروز هرگونه تغییر در ایمنی و خواص ارگانولپتیک موادغذایی،موجب افزایش عمر ماندگاری آن ها می گردد.تکنولوژی های نگهداری جدید و زیادی به منظور براورده کردن تقاضای حال حاضر مبنی بر نگهداری موثرتر و رضایت بیشتر مشتری با در نظر گرفتن جنبه های تغذیه ای و چشایی، ایمنی ، عدم حضور موادنگهدارنده شیمیایی ، قیمت کم و ایمنی محیط زیست ، درحال توسعه هستند. برخی از این روش های نگهداری عبارتند از: فرآیند حرارتی ، خشک کردن ، منجمد کردن ، تیمارهای شیمیایی ، فرآیند کردن تحت فشار زیاد و امثال آنها. اما همگی این روش ها دارای اثرات مفید و مضر روی کیفیت موادغذایی هستند.

بدلیل آنکه تقاضای رو به رشدی مبنی بر تولید مواد غذایی مغذی ، تازه و با ویژگیهای چشایی مناسب ، عمر ماندگاری بالا و سالم وجود دارد، فرآیندهای غیر حرارتی متنوعی همچون فشار هیدرواستاتیک بالا، میدان الکتریکی و پرتودهی مورد بررسی قرار گرفته اند که در میان آنها ، پرتودهی  یکی از موثرترین روشهای نگهداری موادغذایی شناخته شده است.

پرتودهی موادغذایی یکی از روشهای غیرحرارتی سالم سازی موادغذایی است. پرتودهی فرآیندی است که طی آن مواد غذایی به منظور بهبود کیفیت میکروبی و افزایش پایداری  در معرض دوز مشخصی از اشعه های یونیزه کننده مانند اشعه گاما، اشعه ایکس و الکترونهای شتاب یافته قرار می گیرد.

پرتودهی، واکنشهای بیولوژیکی ای که موجب تنزل کیفیت ماده غذایی می گردند را مختل می نماید. این روش ابزاری مناسب جهت کاهش پاتوژن های غذایی، میکروارگانیسم های مولد فساد و انگل ها و همچنین افزایش عمر ماندگاری و از بین بردن حشرات می باشد. 

ایمنی و مصرف غذاهای پرتو دیده بطور گسترده در سطوح ملی و همکاری های بین المللی مورد مطالعه قرار گرفته است و به نتیجه رسیده اند که غذاهای پرتو دیده تحت فن آوری صحیح و مناسب ، هم از نظر ایمنی و هم تغذیه ای برای مصرف مناسب هستند.

کاربردهای خاصی از پرتودهی موادغذایی توسط قوانین ملی بیش از 55 کشور در سرتاسر دنیا مورد تایید قرار گرفته است.

منبع:

 Manzoor Ahmad Shah, Shabir Ahmad Mir, Showket Ahmad Palat, 2014, ENHANCING FOOD SAFETY AND STABILITY THROUGH IRRADIATION: A REVIEW, Journal of Microbiology, Biotechnology and Food Sciences, 3 (5) 371-378.